Hendriks reconstrueert de moord op Caesar (15 maart 44 v.C.) plus een paar dagen ervoor en erna en de crematie op of rond 17 maart. Hij baseert zich vooral op antieke Griekse en Latijnse schrijvers zoals Nicolaas van Damascus, Plutarchus, Suetonius, Appianus, Dio Cassius. Hij werkt zo nauwkeurig dat hij voor elk feitje naar één of meer van die bronnen verwijst.
Het boek begint met een spannende verhalende tekst van de moord en van de verontwaardigde reacties van het volk. Deze reconstructie staat in de tegenwoordige tijd en in de directe rede. Samen met de primitieve tekeningen, het grote lettertype en de dialoogjes komt dat erg volks over. In deze tekst vind je nergens de bekende zin “Tu quoque, fili mi”; in de verantwoording (p. 159 ) lezen we dat ook de Griekse zin ( Kai su, teknon) apocrief is en dus wsch. door iemand anders verzonnen is.
Het contrast met de rest van het boek is groot : de chronologie van de gebeurtenissen (119-138) is zeer wetenschappelijk, de tijdtafel (139-150) is niet enkel onderverdeeld in dagen, maar ook in uren. Deze twee onderdelen zijn het interessantst voor classici en historici.
Dan volgen nog een gedetailleerde verantwoording van de bronnen voor elke al dan niet uitgesproken zin (151-195), eindeloos veel noten ( 197-215) en de bibliografie met zowel primaire als secundaire literatuur. Bij die secundaire literatuur mis ik de boeken van Robert Nouwen ( “Caesar in Gallië”), Tom Holland ( “Rubicon”) en de recente Nederlandse vertaling van de indrukwekkende biografie van Adrian Goldsworthy (“Caesar”, 2007).
De meeste gegevens van Tommie Hendriks zijn niet nieuw, behalve zijn versie van de dag van de crematie. Terwijl de meesten opteren voor 20 of 18 maart, probeert Hendriks te bewijzen dat het 17 maart moet zijn.
Niet alle informatie is even relevant, maar de studie is alleszins een voorbeeld van geduldig en nauwgezet monnikenwerk.
Het eerste deel is duidelijk bestemd voor een heel breed publiek en ook voor klassikaal gebruik, de andere enkel voor classici en historici.
De ondertitel is voor discussie vatbaar : er zijn nog meer politieke moorden gebeurd in de loop van de geschiedenis, die evenveel aandacht kregen.
Referentie : Tommie Hendriks,
Rouw en razernij om Caesar.
De wraak van het volk voor een politieke moord zonder weerga.
Uitgeverij Aspekt, Soesterberg / Denis, Sint-Niklaas, 2008.
234 p. ; tek., noten, lit.
ISBN 978 90 5911 2957; € 16,95.
Bewijsnummer naar : Uitgeverij Denis
t.a.v. Jan Bellens
Industriepark – Noord, 5a
9100 Sint-Niklaas
jan.bellens@denis.be
Jef Abbeel juni 2008.